Κυριακή 9 Δεκεμβρίου 2012

«To Σύμπαν αναπτύσσεται όπως ο εγκέφαλος Οι γαλαξίες «συμπεριφέρονται» όπως τα νευρογλοιακά κύτταρα»










Το Σύμπαν και ο εγκέφαλος έχουν κοινό μηχανισμό ανάπτυξης
 
Σαν Ντιέγκο 
Ερευνητές στις ΗΠΑ πραγματοποίησαν προσομοιώσεις που δείχνουν ότι το Σύμπαν είναι πολύ πιθανό να αναπτύσσεται με τρόπο ανάλογο με εκείνον του εγκεφάλου. Οι προσομοιώσεις δείχνουν ότι η ανάπτυξη του Σύμπαντος έχει επίσης κοινά χαρακτηριστικά με την ανάπτυξη του Internet αλλά και των κοινωνικών δικτύων όπως το Facebook
.
Παγκόσμιος νόμος
Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνιας υποστηρίζουν ότι ορισμένοι βασικοί φυσικοί νόμοι ελέγχουν την ανάπτυξη μικρότερων αλλά και μεγαλύτερων συστημάτων τα οποία ξεκινούν από την ηλεκτρική δραστηριότητα στον ανθρώπινο εγκέφαλο,  επεκτείνονται στη λειτουργία και ανάπτυξη του Internet και των κοινωνικών δικτύων και φτάνουν μέχρι την επέκταση των γαλαξιών.
«Οι δυναμικές των μηχανισμών φυσικής ανάπτυξης είναι ίδιες για διαφορετικά δίκτυα είτε είναι ψηφιακά όπως το Internet και τα κοινωνικά δίκτυα είτε είναι δίκτυα που αφορούν τον εγκέφαλο» αναφέρει ο φυσικός Ντμίτρι Κριούκοφ, επικεφαλής της έρευνας. «Όπως φαίνεται, υπάρχει ένας και μόνο θεμελιώδης νόμος της φύσης που κυβερνά όλα αυτά τα δίκτυα» σχολιάζει ο Κέβιν Μπάσλερ, φυσικός του Πανεπιστημίου του Χιούστον που δεν μετείχε στην έρευνα.

Η μελέτη
Οι ερευνητές σχεδίασαν μια προσομοίωση στην οποία το νεαρό Σύμπαν διασπάστηκε στις μικρότερες δυνατές μονάδες, τα κβάντα. Στη Φυσική, ο όρος κβάντο ή κβάντουμ αναφέρεται σε μια αδιάστατη μονάδα ποσότητας, ένα "ποσό από κάτι". Για παράδειγμα ένα κβάντο φωτός είναι μία μονάδα φωτός, ένα φωτόνιο. Στην προσομοίωση τα κβάντα συνδέονταν σε ένα γιγάντιο κοσμικό δίκτυο και καθώς η προσομοίωση εξελισσόταν αυξανόταν συνεχώς ο συμπαντικός χωροχρόνος με αποτέλεσμα να αυξάνονται και οι διασυνδέσεις ανάμεσα στην ύλη και τους γαλαξίες και να αποκαλύπτεται σε βάθος χρόνου η ανάπτυξη του Σύμπαντος.
Όταν οι ερευνητές συνέκριναν την ανάπτυξη του Σύμπαντος με εκείνη των κυκλωμάτων του εγκεφάλου αλλά και εκείνη των κοινωνικών δικτύων διαπίστωσαν ότι όλα επεκτείνονται με παρόμοιους τρόπους. «Είναι πιθανό ότι κάποιοι ακόμη άγνωστοι σε εμάς νόμοι της φύσης καθορίζουν τον τρόπο που τα δίκτυα αναπτύσσονται και μεταβάλλονται, από τα μικρότερα κύτταρα του εγκεφάλου μέχρι και τους μεγάλους γαλαξίες» αναφέρει ο Ντμίτρι Κριούκοφ. Η έρευνα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature Scientific Reports».


Θοδωρής Λαΐνας



           

            ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

             υπο Κ.Α. Διαματόπουλο


            Το σύμπαν[1] καθώς και ο τρόπος ανάπτυξης των ανθρώπινων κοινωνιών[2] και του ίδιου του ανθρώπου ειδικότερα απασχολεί συνεχώς την επιστήμη και θα την απασχολεί για πολλά ακόμα χρόνια. Το παραπάνω άρθρο αγγίζει μια πολύ ενδιαφέρουσα θεματική οπτική της επιστημονικής έρευνας, δηλαδή το κατά πόσο σχετίζεται η ανάπτυξη του σύμπαντος[3] με τον τρόπο ανάπτυξης του ανθρώπινου εγκεφάλου αλλά και των κοινωνικών δικτύων και αντίστροφα[4].

            Η δομή του άρθρου έχει ως εξής: ο συγγραφέας κάνει μια γενική εισαγωγή, γραμμένη πολύ απλά, προϊδεάζοντας τον αναγνώστη για τη σχέση των δύο μεγεθών. Ακολούθως εξειδικεύει έτι περαιτέρω τη προαναφερθείσα σχέση χρησιμοποιώντας τη τεχνική της αναλογίας[5]. Πιο απλά υποστηρίζει ότι το ανθρώπινο σύμπαν εξελίσσεται με τον ίδιο τρόπο όπως συμβαίνει με τις ηλεκτρικές δραστηριότητες στον εγκέφαλο καθώς και με τα κοινωνικά δίκτυα[6] και το διαδίκτυο[7]. Εν συνεχεία καταλήγει σε μια διαπίστωση, ότι δηλαδή βασικοί φυσικοί νόμοι διέπουν τη λειτουργία και του σύμπαντος και του εγκεφάλου του ανθρώπου με κυριότερη παράμετρο τη συμπεριφορά του αδιαίρετου , κατά τις φυσικές επιστήμες, κβάντουμ[8], το οποίο μέσα στα πλαίσια πειράματος αναζητά τη σχέση  και την εξάρτηση με άλλα κβάντα δημιουργώντας με αυτό τρόπο πολύπλοκους συνδέσμους. Αναλογικά  με την έρευνα του Ντμίτρι Κριούκοφ κάτι τέτοιο εφαρμόζεται και στην εγκεφαλική ανθρώπινη εξέλιξη[9].

            Οι επικοινωνιακές μεταβλητές του παρόντος άρθρου έχουν ως εξής: Ως ανεξάρτητη μεταβλητή παρουσιάζεται η γενική ιδέα σχετικά με το εξελίξιμο του σύμπαντος, ως ενδιάμεση μεταβλητή διακριβώνεται η συμπεριφορά των κβάντα, ενώ ως εξαρτημένη μεταβλητή η ανάλογη συμπεριφορά του εγκεφάλου, των δικτύων και των κοινωνιών. Στο σημείο αυτό παρατηρείται μια ανακολουθία του άρθρου, καθώς η ενδιάμεση μεταβλητή δεν έχει τη μέση ανάλογη συλλογιστική ακολουθία. Δεν τίθεται δηλαδή στο μέσο του άρθρου ως συνδετικός κρίκος των επιχειρημάτων αλλά στο τέλος του άρθρου. Το θέμα δεν είναι η συμπεριφορά των κβάντα αλλά μέσω αυτής η ενότητα των λειτουργιών σύμπαντος και εγκεφάλου.

            Ως προς το περιεχόμενο παρατηρείται ξεκάθαρη σκέψη. Tο θέμα προφανώς αποκαλύπτεται και εκδιπλώνεται χωρίς περιττολογίες και βερμπαλισμούς, ωστόσο υπάρχει ασάφεια περιεχομένου ως προς ποιοι είναι αυτοί οι βασικοί νόμοι στους οποίους στηρίζεται η λειτουργία  τόσο των κοινωνικών όσο και των εγκεφαλικών δικτύων. Η υπόθεση των αδιάστατων σωματιδίων δεν συνάγεται μέσω του άρθρου ως γενικός κανόνας αλλά ως μια σοβαρή επιστημονική υπόθεση αφήνοντας ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα.  Το θέμα πάντως είναι ξεκάθαρο σε γενικές γραμμές και δεν υπάρχει κάποιο στοιχείο παραπλάνησης ή παραπληροφόρησης.

            Τέλος η επικοινωνιακή εικόνα του άρθρου ολοκληρώνεται μέσω μιας αρκετά επιτυχημένης φουτουριστικής φωτογραφίας, που πετυχαίνει τη προσέλκυση της προσοχής του αναγνώστη προκαλώντας τον στην περαιτέρω ανάγνωσή του[10]. Τα δε γαλάζια ενεργειακά κύματα της φωτογραφίας εκατέρωθεν δημιουργούν μια πολύ ωραία γεύση συσχέτισης των μεγεθών που πραγματεύεται ο αρθρογράφος.



[1] Jamal N. Islam, «The far future of the Universe», Endeavour New Series , Volume 8, Issue 1, ( 1984), p. 32
[2] Antony Giddens, Κοινωνιολογία, Μτφ. Δ.Γ. Τσαούσης, εκδ. Gutenberg, Αθήνα 2009, σ. 50
[3] Jamal N. Islam, ο.π.
[4] Θοδωρής Λαΐνας, «To Σύμπαν αναπτύσσεται όπως ο εγκέφαλος», ημ. δημ. 27-11-2012, http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=485854, ημ. επισκ. 29-11-2012

[5] Salas, Victor M., Jr., «The analogy of being according to Thomas Aquinas: Its twofold character and judgmental method», ProQuest Dissertations & Theses (PQDT), 2008, p. 9, βλ. επίσης: Mary Hesse, « Analogy and Confirmation Theory», Philosophy of Science, Vol. 31, No. 4, (University of Cambridge, Oct., 1964), p.319
[6] Nicholas A.  Christakis-James H. Fowler, Συνδεδεμένοι, Μτφ. Δημήτρης Ξυγαλατάς-Νίκος Ρουμπέκας, εκδ. Κάτοπτρο, Αθήνα 2010, σσ.46-9
[7] Mark Pallen, «The World Wide Web», British Medical Journal, Vol. 311, No. 7019, (Dec. 9, 1995), p. 1552
[8] Roy Porter, «Κβαντική Θεωρία», Λεξικό της Σύγχρονης Σκέψης, εκδ. Πατάκη, Αθήνα, 2008, σσ.589
[9] Θοδωρής Λαΐνας, ο.π.
[10] R. Srivatsan, «Photography and Society: Icon Building in Action», Economic and Political Weekly, Vol. 26, No. 11/12, ((Mar., 1991), p.771


           

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Antony Giddens, Κοινωνιολογία, Μτφ. Δ.Γ. Τσαούσης, εκδ. Gutenberg, Αθήνα 2009
Jamal N. Islam, «The far future of the Universe», Endeavour New Series , Volume 8, Issue 1, ( 1984)
Mary Hesse, « Analogy and Confirmation Theory», Philosophy of Science, Vol. 31, No. 4, (University of Cambridge, Oct., 1964)
Mark Pallen, «The World Wide Web», British Medical Journal, Vol. 311, No. 7019, (Dec. 9, 1995)
Nicholas A.  Christakis-James H. Fowler, Συνδεδεμένοι, Μτφ. Δημήτρης Ξυγαλατάς-Νίκος Ρουμπέκας, εκδ. Κάτοπτρο, Αθήνα 2010
R. Srivatsan, «Photography and Society: Icon Building in Action», Economic and Political Weekly, Vol. 26, No. 11/12, ((Mar., 1991)
Roy Porter, «Κβαντική Θεωρία», Λεξικό της Σύγχρονης Σκέψης, εκδ. Πατάκη, Αθήνα, 2008
Salas, Victor M., Jr., «The analogy of being according to Thomas Aquinas: Its twofold character and judgmental method», ProQuest Dissertations & Theses (PQDT), 2008


ΔΙΚΤΥΟΓΡΑΦΙΑ

Θοδωρής Λαΐνας, «To Σύμπαν αναπτύσσεται όπως ο εγκέφαλος», ημ. δημ. 27-11-2012, http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=485854